Jak płynnie włączyć i wyłączyć taśmę LED?

 

Pamiętacie stare telewizory kineskopowe? Można żartem stwierdzić ze już wtedy metoda soft start led była popularna :) Charakterystyczny dźwięk i powolne rozjaśnianie obrazu przy jego włączeniu — nie sprawia, że to Wam czegoś nie przypomina? Śmiało możemy powiedzieć, że był to sprzęt godny uwagi (pod warunkiem że zapomnimy, o okopconej z tyłu ścianie :)) To samo możemy powiedzieć o gazowych świetlówkach, które potrzebowały nieco więcej czasu przy starcie, by uzyskać pełną jasność, wydając przy tym charakterystyczne "pykanie", ot — dźwięki dzieciństwa. A teraz? Cyk - 100% jasności. To samo jest również z dzisiejszym światłem LED.

 

Czy tak być musi? Nie do końca... o czym sami się przekonacie w dalszej części artykułu. Swoją drogą efekt ten przydałby się również w starym sprzęcie grającym, bo kto choć raz zostawił starą unitrę z przekręconym potencjometrem głośności, ten wie, o czym mówię :) a przechodząc już do świata oświetlenia LED, który bazuje w głównej mierze na taśmach LED, możemy zadać pytanie — Jak, po co i dlaczego płynnie włączać i wyłączać taśmę LED?

 

Co to jest płynne załączanie i wyłączanie oświetlenia LED?

 

Funkcja płynnego załączania i wyłączania LED, to stopniowe rozświetlanie i wygaszenie taśmy LED bądź innego źródła światła sterowanego sygnałem PWM poprzez rozłożenie w czasie sekwencji startu od 0% do 100% jasności LED. Im dłużej trwa ta sekwencja czasowa, tym płynniejszy jest to efekt, Funkcja ta znana jest również pod nazwą miękkiego startu LED lub soft startu LED.

 

Pomimo wizualnych doznań, które możemy doświadczyć korzystając z tej opcji, to warto zwrócić uwagę, że jest ona niezmiernie korzystna dla naszych oczu, bowiem nasz wzrok jest w stanie się przyzwyczaić do światła, zanim on osiągnie swoją pełną moc. Jest to szczególnie ważne nocą, gdy nasz wzrok nie jest zaadaptowany do sztucznego światła.

 

Warto zaznaczyć, że ten delikatny i przyjemny efekt jest często mylony z dynamicznym efektem płynnego przejścia (tzw. efekt pływającej taśmy LED), który uzyskujemy na adresowalnych taśmach LED i sterownikach cyfrowych LED. Poniżej przedstawie Wam grafikę, która posiada oś czasu, na której możecie dostrzec tę różnice. Wielu z Was efekt ten może osiągnąć bez zmiany ani zakupu dodatkowego urządzenia, o czym wspomnę w dalszej części artykułu.

 

 

Jak sami widzicie te dwa efekty, chociaż podobne w nazewnictwie, działają zupełnie inaczej. Gdy miękki start stopniowo rozjaśnia i gasi cały obwód taśmy LED jednolicie, to efekt płynącej taśmy LED przechodzi przez poszczególne diody lub sekcje, tworząc unikalny gradient oświetlenia LED. Pamiętajcie również że do płynnego zapalania LED nie musicie stosować adresowalnych pasków LED, wystarczy dobrze Wam znana już taśma LED SMD lub taśma LED COB, która może być sterowana z użyciem sygnału PWM. A jak płynnie zapalać i gasić LED? Całe sedno leży w sterowniku do LED.

 

Efekt wschodu i zachodu słońca w oświetleniu LED?

 

Zaczniemy od czegoś naprawdę fajnego, a mowa o niewielkim, choć innowacyjnym sterowniku LED do obsługi jednokolorowych pasków LED. A mowa oczywiście o wlightBoxS marki Blebox. To ciekawy ściemniacz do LED, który ma zdecydowanie za mało poświęconej uwagi, a trochę na rynku oświetlenia LED już jest. Pozwala on na dostęp do oświetlenia LED poprzez sieć WiFi, przez co możemy sobie go skonfigurować z własną siecią Wifi. Co w nim takiego wyjątkowego?

 

Posiada możliwość konfiguracji czasu rozświetlania i gaszenia taśmy LED od 0 do 100% jasności w przedziale czasowym od milisekundy do pełnej godziny. A najlepsze jest to, że efekt ten możemy wyzwolić przy pomocy bezpotencjałowego przycisku zamocowanego na ścianie albo wcześniej ustalonego harmonogramu.

 

Jest to świetne rozwiązanie, zwłaszcza w dzisiejszym świecie — gdzie kładąc się do łóżka jesteśmy całkowicie przebodźcowani. Warto wtedy pomyśleć o wyciszeniu np. poprzez poczytanie jakiejś dobrej książki a ten, kto doświadczył przy tym sennego letargu doceni fakt iż nie musi wyłączać lampki nocnej ręcznie i wybudzać się bez potrzeby. Opcje tą możecie również wykorzystać w pokoju dziecka, w którym maluch zasypia — zmniejszając mu automatycznie i stopniowo jasność natężenia taśmy LED aż po całkowite wyłączenie. Jeśli myślicie o oświetleniu LED w sypialni albo oświetleniu pokoju dziecka — to wlightBoxS wydaje się dobrym rozwiązaniem.

 

Pamiętajcie, jednak że czas jasności liczy się od 0-100%, tak więc jak ustawicie czas na 20 sekund a jasność na 50%, to wartość tą ściemniacz led wlightboxS uzyska po 10 sekundach.

 

Jaki sterownik led wybrać, by mieć funkcje płynnego startu LED?

 

Jeśli wiemy już coś więcej na temat tego jak działa "Light on/off fade time" w oświetleniu LED, to pora przyjrzeć się urządzeniom, które pozwolą nam na stworzenie takiego efektu. Przedstawie Wam kilka sterowników do pasków LED, które pozwalają nam na takie rozwiązanie.

 

1. Posiada on na obudowie potencjometr, który możemy delikatnie przekręcić śrubokrętem i ustalić na stałe efekt płynnego załączenia i wyłączenia taśmy LED. Regulacja czasu możliwa jest w pięciu zakresach - 1s/3s/5s/10s oraz 20s. Charakteryzuje się szerokim napięciem wejściowo-wyjściowym rzędu 12-48V oraz optymalną mocą rzędu 8A pozwalającą zastosować bardzo wiele typów jednokolorowych pasków diodowych LED. Autem ściemniacza LED V1-F jest dodatkowe wejście bezpotencjałowe, które możemy użyć do przycisku dzwonkowego lub inteligentnego domu.

 

1. To bardzo zbliżony model do wyżej wspomnianego V1-F, tylko nieco bardziej rozbudowany. Poza większą mocą wyjściową rzędu 20A i wyświetlaczem LCD, który pozwala na łatwą konfigurację sterownika LED. Możemy w nim ustalić zarówno efekt płynnego zapalania LED od 0,5s do 20s wraz z ustaleniem częstotliwości PWM oraz krzywej ściemniania. Warto zaznaczyć ze sterownik LED V4-D jest przeznaczony również dla wielokolorowego oświetlenia LED z barwą białą RGB+W, a to stwarza jeszcze większe możliwości — zwłaszcza w kwestii dekoracyjnego oświetlenia LED. Zawsze możecie również wykorzystać cztery kanały dla np. czterech pasków COB. Co ważne, mocowany jest na znaną i lubianą szynę TH-35.

 

1. Dla posiadaczy ściemniacza do paska LED V1 mam dobre wieści, wystarczy przytrzymać przycisk "MatchKey" przez 5 sekund po czym krótko nacisnąć ten sam przycisk trzy razy. Przycisk ten znajduję się na obudowie urządzenia. Podłączona taśmą LED zyska wtedy płynniejsze załączanie i wyłączanie w odstępie 3 sekund. Co prawda pierwsze modele nie miały tej funkcji, ale jeśli zakupiliście odbiornik do taśm LED V1 w przeciągu kilku lat, to bardzo prawdopodobne, że posiadacie możliwość zmiany płynności zapalania LED.

 

Nowsze sterowniki do taśm LED marki Skydance posiadają wbudowany parametr do konfiguracji o nazwie "Light ON/OFF", który pozwala na regulacje zapalania i wyłączania pasków LED w dwóch wartościach 0,5s oraz 3s. Jak ustawić taki parametr? Zazwyczaj jest to realizowane z użyciem przycisku "MatchKey" który należy przytrzymać bądź krótko nacisnąć kilka razy w odpowiedniej ramie czasowej.

 

W jaki sposób sprawdzić, czy nasz sterownik Skydance ma taką funkcję? Możecie odczytać na obudowie sterownika LED bądź dokumencie sprzedaży nazwę modelu i wpisać go w wyszukiwarce na naszej stronie internetowej. Każdy produkt posiada dołączoną w opisie instrukcje użytkownika, w której będzie zawarta ta informacja. Jeśli macie informacje o modelu — możecie równie zadzwonić na naszą infolinię eled.pl bądź uwzględnić nam zapytanie na adres sklep@eled.pl

 

Włącznik do profili aluminiowych LED z funkcją soft start?

 

Jest na to sposób, moduł miękkiego startu SoftStart pozwala na montaż wewnątrz profilu LED, ponieważ posiada tylko 10mm szerokości. Jego niewielkie wymiary pozwalają na zastosowanie go do wielu modeli profili LED. Zarówno nawierzchniowych korytek LED używanych bardzo często do oświetlenia półek czy regałów, ale również do narożnych profili LED spotykanych np. w oświetleniu kuchennym led. Moduł Soft Start pozwala na ustalenie płynności startu taśmy LED przy użyciu niewielkiego potencjometru na płytce włącznika, a wszystko, dlatego że analogowa nastawa pozwoli nam na uzyskanie regulacji czasu od około sekundy do 15 sekund.

 

Trzeba natomiast zaznaczyć, że nie działa to w drugą stronę — a więc wyłączenie będzie następować natychmiastowo. Wszystko z uwagi, iż urządzenie ma odcinane zasilanie. Rozwiązanie to sprawdzi się np w kuchni gdzie podświetlany blat kuchenny zapalany jest przy użyciu klasycznego włącznika na ścianie. Sam osobiście korzystam z takiego rozwiązania i rozważam zastosowanie takiego urządzenia.

 

Dlaczego warto płynnie włączać i wyłączać taśme LED?

 

Jest kilka powodów, by rozważyć zastosowanie sterownika do taśm LED z funkcją "fade on/off". Przedstawie wam trzy argumenty, które przemawiają za zastosowaniem funkcji płynnego włączania i wyłączania taśm LED. Zaczniemy przede wszystkim od:

 

1. Wspominałem już o tym na początku artykułu o wpływie oświetlenia LED na nasz wzrok, ale teraz mogę przytoczyć wam coś z własnego doświadczenia, a anegdotka jest taka, iż moja partnerka boi się fikcyjnych duchów a ja rzeczywistego światła w nocy :) wszystko z uwagi na fakt, iż notorycznie załączała główne światło w sypialni niezależnie od pory nocy. Nasz układ nerwowy a wraz z nim nerw wzrokowy nie jest przystosowany do takich zmian. Powodując przy tym efekt olśnienia - podrażniając przy tym nasże oczy.

 

1. Nowoczesne wnętrza cechują się raczej spokojem i harmonią, dlatego dźwięk taniego klawisza i nagłe załączenie światła, po prostu się nie zgrywa. Dużo lepszy wydźwięk dla wnętrza stworzy delikatne cyknięcie przekaźnika na ładnie wykończonym szklanym włączniku dzwonkowym, który delikatnie rozświetleni nam pasek LED. Bardzo często efekt ten możemy zobaczyć w oświetleniu schodowym LED, które korzysta z odrębnych sterowników do schodowych LED , bazujących na konfiguracji takich parametrów jak jasność, podświetlenie czy czasy gaszenia i zapalenia LED dla poszczególnych stopni schodowych LED.

 

1. Skoki termiczne wynikające z nagłego uzyskania 100% jasności przy załączeniu taśmy LED mogą mieć wpływ na żywotność tego typu oświetlenia LED. Wysoka temperatura niestety wpływa na żywotność naszych diod LED, stąd również polecamy stosować aluminiowe profile LED. Przy okazji możemy również zmniejszyć jasność LED np. do 80%, by nie wysilać maksymalnie diod, co będzie skutkować mniejszą energią termiczną, oszczędzając przy tym nasz portfel i taśmę LED.

 

I na koniec chciałbym zwrócić uwagę jeszcze na dodatkowy atut wynikający nie tyle z samego efektu płynnego załączenia oświetlenia LED, a bardziej z zastosowania sterowników LED czy regulatorów jasności do LED, które przy okazji mogą posiadać tę funkcję. A mam na myśli wyłączanie zasilacza LED który powoduje że pasek LED włącza oraz wyłącza nam się po czasie. Jest to spowodowane specyfiką urządzenia zasilającego paski LED, który przy odcięciu zasilania z sieci, potrzebuje chwili, aby się wyładować, a przy załączeniu ustabilizować napięcie na wyjściu. Aby uniknąć tego efektu, warto zastosować sterownik LED, który nie będzie odcinał całkowicie napięcia zasilacza LED, przez co uzyskamy pożądaną efekt.

 

Czy efekt płynnego wyłączenia LED może służyć jako wyłącznik czasowy?

 

Na koniec odpowiemy sobie jeszcze na jedno pytanie — czy taki sterownik LED z funkcją miękkiego startu paska LED może pełnić funkcje wyłącznika czasowego? Tak, pod warunkiem iż taki sterownik do LED pozwala nam na regulowanie takiego parametru. Wszystko zależy od tego jak długo taka sekwencja będzie trwać. Sprawdziłem dla Was maksymalny parametr, jaki możemy uzyskać przy zastosowaniu wyżej wymienionych i mogę śmiało stwierdzić ze 20 sekund wystarczy - by wyjść z niewielkiego pomieszczenia w asyście oświetlenia LED. Jeśli ten czas wydaje się zbyt mały, to zawsze można wykorzystać potencjał wspominanego już dziś wlightboxS.

 

Zapytacie po co? Przecież właśnie od tego są wyłączniki czasowe. Zgadza się, ale należy wspomnieć o tym, że po upływie czasu podłączone oświetlenie bądź urządzenie wyłączy się nagle, a sterownik z funkcją soft start stopniowo wykorzystując do tego nastawiony czasu. Ja tymczasem "nastawiam się" na kolejny artykuł, a Was w razie wątpliwości zapraszam do kontaktu.